De broodoven van Dan

Het was bij ons een kleine boerderij, en toen - ik spreek over begin de jaren '60 - was het overal de gewoonte op alle boerderijen, en zeker in West-Vlaanderen, dat er nog iedere week brood werd gebakken.

Jammer verdween halverwege de jaren '60 deze mooie traditie, maar bij bleef er iets hangen van .... ooit zal ik oven zelf plaatsen en brood bakken zoals vroeger, net als mijn ouders zaliger, maar ja hoe eraan beginnen en welke oven?

En toen ik op deze site terecht kwam, ja toen was ik helemaal verloren, dan nog zien dat zovelen dezelfde passie delen, ja dat deed me dan niet meer twijfelen, en ik begon eraan. Ik zal een oven bouwen net als die van 'de broodoven', of proberen te bouwen, gewoon omdat ik het uiterlijk, een prachtige oven vind, en omdat ik denk deze zelf te kunnen bouwen, zonder al te veel problemen, zodus begin juni ben ik begonnen met de fundering, en de onderbouw, en alles verloopt naar mijn zin, voorlopig althans.

De fundering heb ik aangebracht op 9 juni, alvorens beton te gieten heb ik de fundering afgemaakt met gewone oude dallen 30X30 en rondom terug aarde geplaatst. En dan het echte metselwerk, ik heb voor de onderbouw waalformaat stenen gebruikt, afm 21,5x10x6,3 dit zijn 2de keuze metselstenen, ik heb een voeg van 1,5cm gebruikt, omdat niet alle metselstenen helemaal dezelfde exacte afmetingen hadden. Heel de onderbouw is in steens metselwerk, heb dit gedaan volgens de plannen van 'de broodoven' en alles is gemetseld in kruisverband.

Voor ik eraan begon wist ik niets af van metselen, en had praktisch nooit nooit gemetseld, alleen de barbecue die je op de foto ziet naast de fundering was mijn eerste metselwerk. Op internet kan je alles vinden, hoe je echt een baksteen moet leggen, zo dus waar een wil is is een weg, iedereen kan het als de wil er is, alles gaat natuurlijk heel wat trager, maar daar heb ik geen probleem mee. Op 10 juni heb ik begonnen aan de onderbouw , en na de eerste dag, kan je op de foto zien dat ik al 4 lagen volledig afgewerkt had, en daarmee was ik heel tevreden.

En zo was de onderbouw afgewerkt. Het resultaat kan je zien op onderstaande foto, de betonlaag is met de nodige bewapening van ijzeren vlechtwerk.

Na een rustperiode van een week, kon ik beginnen met de isolatie van de vloer van de toekomstige koepel, ik koos voor vermiculiet. Op de foto kan je het resultaat zien van deze 2 werken die eind juli waren afgemaakt.

Ja alles verloopt nog naar wens, en ik heb net de ovenvloer gelegd, eerst heb ik de ronding mooi afgetekend op de betonnen schijf, in het midden van de cirkel een verticale lijn getrokken en alle vuurvaste stenen eens uitgelegd, voor de helft van de ronding aan de rechtse kant, daarna de linkse kant van de verticale lijn, en laatst de buitenste stenen aangepast, gewoon een zaagsnede van 2 mm met een gewone steenschijf, en dan met beitel en hamer kan je de vuurvaste stenen heel mooi in vorm of in 2 kappen.

Dan een mortel gemaakt en met een pleisterkam alles mooi verdeeld op de betonnen schijf dikte ongeveer 4 mm, en daarna de vuurvaste stenen in de mortel gelegd, en gezorgd dat alle stenen heel mooi aan elkaar sluiten. Alles verliep echt vlot en beter dan ik had verwacht. Nu zal ik alles een paar dagen laten drogen, om daarna met volle moed aan de koepel te beginnen.

Na een paar dagen vakantie, kriebelde het terug om verder te werken aan mijn oven, hoe een mens toch kan opgaan in iets, echt niet te geloven, vandaag heb eindelijk kunnen beginnen aan het belangrijkste, denk ik toch ... aan de koepel!! Alle vuurvaste stenen in 2 stukken, een korte zaagsnede met een kleine schijf voor stenen, en met hamer en beitel in 2 gekapt, en alles gaat verbazingwekkend nog heel goed, maar ja, dank zij de bouwplannen kan je zoveel inlichtingen vinden dat alles wel zonder problemen lukt, waarvoor mijn oprechte dank. Na 2 dagen kan ik het volgende resultaat tonen.

Na enkele dagen vakantie aan zee, stond ik terug te popelen om verder aan mijn broodoven te knutselen.

Op deze foto de volledig afgewerkte koepel.

En ja, ik heb de koepel afgesmeerd, en spijtig dat er nog isolatie op moet, want ik vind het uitzicht van de bol heel voortreffelijk en mooi rond, en alles ging heel vlot, moest je, je uiterste best doen om het mooi rond te krijgen, ja dan zou het misschien niet lukken, en nu ging alles automatisch, omdat ik wist dat er nog een isolatielaag en een stuc-laag op moet.

De volgende stap was de isolatiedeken aanbrengen. Hierna een foto van de isolatiedeken, en daarbij het begin van de vermiculiet als isolatie op het deken dat ik heb aangebracht.

Mijn eerste klein vuurtje heb ik al aangemaakt, alleen enkele kleine barsten in de stuclaag op de vuurvaste stenen waren te bespeuren, maar voor rest alles prima.

Ik heb mijn oven al zo'n 8 keer gestookt, iedere keer iets meer, en eergisteren heb ik mijn eerste pizza gebakken, zodus gebakken met enkel de vermiculitelaag zonder de stuclaag, en het resultaat was echt voortreffelijk , in al mijn euforie heb ik natuurlijk vergeten mijn pizza te fotograferen, maar dat komt later nog wel eens, het was gewoon eens testen, maar het resultaat viel echt mee, hierna enkele gegevens over temperatuurmeting. Ik heb mijn oven 2 uur opgestookt, eerst met heel fijn hout aangestookt.

Vorige winter heb ik enkele oude bomen gehakt, en het fijne hout op een grote hoop laten liggen en laten drogen, een maand geleden heb ik dan al het fijn hout, in korte bundeltjes ingepakt, met een koordje rond, zodoende dat ik gemakkelijk een bundeltje op zijn geheel in de oven kan stoppen, en...... alles verliep prima.

Na 2 uur stoken, heb ik de temperatuur gemeten, nadat ik de houtskool opzij had geschoven. De temperatuur meet ik met een infraroodmeter. Na 2 uur was de temperatuur helemaal boven de koepel 520 gr, op de vloer 325gr en opzij op zo'n 10cm hoogte ook nog 315 gr, mijn pizza heb ik zo'n 6 minuten laten bakken, en langs de onderkant was hij echt mooi bruin gebakken, maar ik zeg het dit was een probeersel, ik denk als ik een uurtje langer kan stoken, dat ik nog een beter resultaat zal verkrijgen, want voor mij mag de pizza aan de onderkant en aan de zijkant mooie zwarte plekjes bevatten. Op de vermiculietlaag aan de buitenkant van de koepel was de temperatuur nog altijd 25gr, zodus het bewijs dat de isolatie goed werkt, de eerste keren dat ik stookte, kwam de koepel na een paar uur toch warm , nu is dat verdwenen.

Zodus, ik ben een tevreden man, en gisteren heb ik de randen van mijn oven afgewerkt met blauwsteentegels van 30x30cm , waar nodig was heb ik de tegels gezaagd met widiaslijpsteen. (zie foto). Vandaag heb ik ook de stuclaag op de vermiculiet aangebracht.

Nu zal ik natuurlijk terug beetje per beetje moeten stoken denk ik, zodoende dat de stuclaag niet barst, en binnen een maand zal ik de koepel schilderen. Intussen zal ik nog enkele dingen in mekaar proberen in mekaar te prutsen , een pizzaschep, deur voor oven, asrakel enz...

Eindelijk is mijn oven volledig afgewerkt en heb ik mijn koepel geschildert met witte gevelverf

Daarna heb ik nog alle gereedschap in elkaar geknutseld om de brood- en pizzaoven optimaal te kunnen bedienen, een ovendeur, (geisoleerd aan de binnenkant met vermiculiet), een 5-tal pizzaplanken, een ovenpaal, (om het brood in de oven te brengen), een asrakel en een pizzaschep, waarmee ik de pizza en het brood uit de oven haal.

En dan uiteindelijk waar het allemaal om te doen is, het bakken zelf van pizza en brood. Ik heb mijn oven 2h30 opgestookt. tot 3maal opvullen met hout, alles samen een kruiwagen, dan de kolen verdeeld op het ganse oppervlak. De temperatuur met infraroodmeter is dan aan de bovenkant van de oven 520°, op 10cm van bodem 400° en in midden vloer 350°. Dan de kolen opzij en mijn pizza in de oven gebracht. Hier de opgemaakte pizza's, planken goed met meel bestrooid om goed in oven te kunnen brengen.

De pizza een 4-tal min in de oven brengen.

En het verbluffende resultaat.

Dan alle assen verwijdert met asrakel, en de oven met dweil mooi net gemaakt. Intussen zijn de broodjes al goed gerezen.

De oventemperatuur is dan in het midden van de oven nog zo'n 230°, na 40 min kwam het mooie resultaat te voorschijn, dan nog een 2de lading brood, de oven had bij het binnenbrengen van de 2de lading nog een 200gr warm midden op de vloer. en na een uur kon ik de 2de lading brood en mooie boterkoeken naar buiten toveren. De buitenkant van de oven is dan nog altijd maar 25°, wat erop wijst dat de isolatie heel goed werkt.

Nu komt nog de ervaring met het bakken, en dan hoop ik deze ook aan jullie te kunnen meegeven, opdat iedereen maximaal zou kunnen genieten van zijn hobby. Ik dank ook iedereen die me geholpen heeft en nog helpt opdat ik mijn jongensdroom "brood zelf bakken in een zelf gemaakte broodoven" heb kunnen waarmaken. Mijn speciale dank aan 'de broodoven'!!!